Kè sông Cái Sắn mới khánh thành phát huy hiệu quả trong phòng, chống sạt lở.

Các công trình kè được đầu tư xây dựng tại những khu vực được xem là "điểm nóng" sạt lở đã phát huy hiệu quả rõ rệt, đặc biệt là các dự án lớn như Kè chống sạt lở khẩn cấp kênh Cái Sắn và một số đoạn trên sông Ô Môn.

Cuối tháng 9/2025, dự án kè kênh Cái Sắn (xã Vĩnh Trinh) có tổng mức đầu tư khoảng 100 tỷ đồng và chiều dài hơn 876m, đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, vượt tiến độ so với kế hoạch đã mang lại hiệu quả trong bảo vệ cuộc sống, sản xuất cho người dân nơi đây.

Bà Lê Thị Hồng có nhà cặp tuyến kè này phấn khởi nói: “Có bờ kè kiên cố này, tôi và những hộ dân nơi đây không còn nơm nớp lo sợ sạt lở mỗi khi mùa mưa lũ đến. Giờ đây, người dân an tâm sinh sống, đầu tư sản xuất phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống”.

Sạt lở bờ sông Thơm Rơm (Cần Thơ) diễn biến phức tạp.

Khu vực này trước đây thường xuyên xảy ra sạt lở nghiêm trọng, gây hư hỏng nhà cửa, đe dọa đường giao thông huyết mạch. Sau khi kè hoàn thành, tình trạng sạt lở bờ sông Cái Sắn đã được ngăn chặn, bảo vệ an toàn tài sản và tính mạng của hàng chục hộ dân. Công trình không chỉ giải quyết vấn đề sạt lở mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối giao thông nông thôn, góp phần chỉnh trang, thay đổi diện mạo địa phương.

Sông Ô Môn là một trong những tuyến sông sạt lở phức tạp của thành phố Cần Thơ. Cần Thơ đã triển khai nhiều đoạn kè trên tuyến sông này như đoạn qua xã Thới Lai và phường Thới An với chiều dài 14km. Các công trình này không chỉ bảo vệ nhà dân, trường học (như Trường tiểu học Thới Thạnh), các chùa Khmer ven sông mà còn bảo đảm an toàn cho tuyến giao thông thủy quan trọng.

Bên cạnh đó, hệ thống kè hai bên bờ sông Cần Thơ góp phần chống ngập trung tâm đóng vai trò quan trọng trong việc gia cố bờ sông Cần Thơ, đặc biệt là các đoạn tại khu vực ngã ba với rạch Cái Sơn và chợ nổi Cái Răng, qua đó khắc phục tình trạng sạt lở nguy hiểm và bảo vệ khu dân cư đông đúc.

Sạt lở bờ sông ở Cần Thơ làm thiệt hại nhà dân, đường giao thông.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, việc đầu tư xây dựng các công trình kè kiên cố, kết hợp với các giải pháp phi công trình và sự đồng lòng của người dân trong việc bảo vệ công trình, sẽ là chìa khóa để Cần Thơ xây dựng "lá chắn" vững chắc, hướng tới sự phát triển bền vững và an toàn.

Ông Huỳnh Thanh Việt, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi thành phố Cần Thơ cho biết, việc xây dựng kè chống sạt lở bờ sông, rạch phát huy hiệu quả cao ở các đoạn xung yếu. Tuy nhiên, việc xây dựng kè chống sạt lở gặp nhiều khó khăn, vướng mắc do xuất hiện nhiều điểm sạt lở bờ sông, rạch nguy hiểm nhưng nguồn kinh phí đầu tư còn hạn chế. Các công trình kè kiên cố chi phí đầu tư rất cao trong khi nguồn ngân sách thành phố hạn hẹp; công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư chậm trễ làm các công trình đội vốn, kéo dài, hiệu quả đầu tư chưa cao…

Kè chống sạt lở sông Ô Môn xây dựng kiên cố để phòng, chống sạt lở.

Để giải quyết khó khăn, thành phố Cần Thơ thực triển khai đồng bộ giữa giải pháp công trình (kè cứng, kè mềm) và giải pháp thích ứng, phi công trình để bảo đảm hiệu quả và tính bền vững.

Cần Thơ ưu tiên xây dựng kè tại các khu vực xung yếu và có mật độ dân cư cao, áp dụng các loại hình kè phù hợp với đặc điểm địa chất. Bên cạnh đó, Cần Thơ chú trọng xây dựng kè sinh thái vì chi phí thấp và hiệu quả bền vững, sử dụng vật liệu địa phương như cừ dừa, cừ tràm, rọ đá, vải địa kỹ thuật kết hợp với trồng cây xanh ven bờ (bần, tràm). Bộ rễ cây giúp giữ đất, chắn sóng và tạo vành đai xanh, phù hợp với tinh thần phát triển bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu.

Thành phố Cần Thơ xem xét di dời và tái định cư ở những khu vực sạt lở nghiêm trọng hoặc diễn ra thường xuyên mà việc xây kè quá tốn kém, không hiệu quả tuyệt đối, cần ưu tiên di dời, tái định cư người dân đến nơi an toàn. Bên cạnh đó, tăng cường công tác quan trắc, siêu âm lòng sông để đưa ra các cảnh báo sớm về nguy cơ sạt lở, giúp người dân và chính quyền chủ động ứng phó.

Tác giả: THANH TÂM

Nguồn tin: Báo Nhân dân