Hiện trường sạt lở bờ sông Thơm Rơm (quận Thốt Nốt) gây thiệt hại 4 nhà dân.

Trong vòng hơn 1 tháng qua, thành phố Cần Thơ xảy ra 6 vụ sạt lở , rạch ở các quận, huyện: Thốt Nốt, Ô Môn, Bình Thủy, Cái Răng và huyện Thới Lai, với chiều dài 168m, làm sạt lở hoàn toàn 5 căn nhà, ảnh hưởng 3 tuyến lộ , ước thiệt hại hơn 1,8 tỷ đồng.

Cụ thể ngày 13/5, xảy ra sạt lở tuyến sông Bằng Tăng (phường Long Hưng, quận Ô Môn) với chiều dài 46m (làm sụp 1 đoạn lộ nhựa), ngang 4m, hiện tuyến đường này bị chia cắt, không thể đi lại.

Ngày 16/5, sạt lở xảy ra ở tuyến kênh Thơm Rơm (phường Thuận Hưng, quận Thốt Nốt) với chiều dài 43m, ngang 5m làm sụt lún hoàn toàn 3 nhà dân và 1 cơ sở sản xuất bún.

Ngày 12/6, xảy ra sạt lở bờ sông Bến Bạ (phường Tân Phú, quận Cái Răng) với chiều dài 20m, ngang 3m, làm sụt lún đường giao thông nông thôn,...

Lãnh đạo Cần Thơ khảo sát các điểm sạt lở cần khắc phục.

Đáng lo ngại, nguy cơ sạt lở, sụt lún (tại các điểm đã sạt lở) và nhiều tuyến sông rạch khác vẫn tiếp diễn trong thời gian tới, gây bất an cho người dân sống ven tuyến sông, rạch trong mùa mưa lũ.

Ông Phạm Văn Hừng, nhà ở bờ sông Bến Bạ lo lắng: “Mùa mưa đến, tôi cũng như người dân ở tuyến sông này nơm nớp lo sợ sạt lở cuốn trôi nhà cửa, vườn cây. Tôi mong chính quyền các cấp thành phố có biện pháp căn cơ phòng chống sạt lở để người dân an tâm sinh sống”.

Thành phố Cần Thơ nằm ven sông Hậu, có chiều dài sông đi qua hơn 65km, có gần 1.200km sông, kênh, rạch cấp 1 và cấp 2. Dân cư sống tập trung ven theo các con sông, rạch nên việc sạt lở bờ sông, rạch đã và đang đe dọa tính mạng, tài sản của người dân.

Đặc biệt, vài năm gần đây, diễn biến sạt lở bờ sông, kênh rạch trên địa bàn thành phố ngày một nghiêm trọng, phức tạp, gia tăng cả về cường độ và số lượng.

Năm 2011, Cần Thơ chỉ có 24 điểm sạt lở. Đến 2025, số điểm sạt lở tăng lên hơn 100 điểm, trong đó có khoảng 30 điểm nguy cơ sạt lở cao, với chiều dài khoảng 56km. Các điểm nóng sạt lở gồm: Sông Cần Thơ, sông Ô Môn, sông Bình Thủy và Trà Nóc, sông Thốt Nốt, Cái Răng…

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Cần Thơ, sạt lở bờ sông, rạch xảy ra ở những nơi có nhà ven sông, rạch đông đúc, nhà lấn chiếm sông rạch không bảo đảm an toàn.

Sạt lở xảy ra quanh năm nhưng nghiêm trọng nhất vào mùa mưa lũ do lưu lượng nước nhiều, dòng chảy mạnh tạo nên những hàm ếch ở những khúc cong, ở vàm sông, cửa sông, nơi hợp lưu giữa các sông, rạch. Bên cạnh đó, trong quá trình xây dựng các công trình cầu đường, nhà nhà ven sông, rạch chưa tính đến ảnh hưởng của mức độ dòng chảy.

Một đoạn kè sông Ô Môn (quận Ô Môn) được đầu tư xây dựng kiến cố để phòng, chống sạt lở.

Ngoài ra, do tác động của biến đổi khí hậu làm thay đổi dòng chảy các con sông, rạch trên địa bàn cũng gây sạt lở. Các đập thủy điện thượng nguồn sông Mê Kông bị chặn dòng làm thủy điện nên lượng phù sa đổ về hạ nguồn giảm dần, cộng với việc khai thác cát phục vụ xây dựng ở các sông, rạch không theo quy hoạch dẫn đến sạt lở ngày càng tăng…

Hiện nay, thành phố Cần Thơ đang triển khai nhiều biện pháp chủ động phòng chống sạt lở, sụt lún bờ sông, rạch. Thành phố Cần Thơ cơ bản xây dựng xong bờ kè sông Cần Thơ (phía bờ quận Cái Răng và Ninh Kiều) dài khoảng 14km.

Thành phố cũng đã xây dựng kè 2 bờ sông Ô Môn dài khoảng 12km, chỉ còn khoảng hơn 500m chưa xây dựng, ngành chức năng đang lập kế hoạch tiếp tục đầu tư hoàn thiện.

Các đoạn sạt lở, nguy cơ sạt lở cao ở tuyến sông Cái Sắn, sông Thốt Nốt (quận Thốt Nốt) sông Trà Nóc, sông Bình Thủy (quận Bình Thủy), các tuyến kênh ở quận Ninh Kiều được đầu tư xây dựng kiên cố… góp phần phòng chống, hạn chế sạt lở bờ sông, rạch.

Theo kế hoạch từ nay đến 2030, thành phố Cần Thơ đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng xây dựng 24 công trình phòng chống sạt lở, bờ sông rạch, di dời những hộ ven sông vào nơi an toàn.

Ngoài ra, ngành chức năng hướng dẫn người dân phòng chống sạt lở theo phương thức truyền thống như trồng cỏ, thả lục bình ven sông; dựng cọc tre, cừ tràm, bao tải cát dọc theo bờ để bảo vệ bờ sông.

Giải pháp này ít tốn kém, sử dụng vật liệu sẵn có, xây dựng đơn giản và đã trở thành kinh nghiệm sống của người dân ven sông, rạch, phù hợp những vùng sạt lở do triều cường gây ra.

Một đoạn kè sông Cái Sắn (huyện Vĩnh Thạnh) hoàn thành góp phần phòng, chống sạt lở bờ sông.

Tuy nhiên, việc phòng chống sạt lở gặp khó khăn do nguồn kinh phí hạn hẹp nên việc triển khai xây dựng các kè chống sạt lở ven sông chậm, chỉ xây dựng ở những điểm xung yếu, chắp vá chứ chưa có kinh phí triển khai toàn tuyến để phòng chống sạt lở một cách căn cơ.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ Nguyễn Ngọc Hè cho biết: Để chủ động phòng chống sạt lở bờ sông, rạch, lãnh đạo thành phố Cần Thơ chỉ đạo các đơn vị, địa phương khẩn trương triển khai xây dựng các công trình kè sống sạt lở đã được phê duyệt.

Đối với các điểm sạt lở mới ngoài kế hoạch đầu tư xây dựng công trình kiên cố, thành phố Cần Thơ có kế hoạch xây dựng các công trình bổ sung từ nguồn ngân sách và vốn vay ODA.

Việc xây dựng kè chống sạt lở cần nguồn vốn lớn, vì thế thành phố Cần Thơ rất cần sự hỗ trợ của các bộ, ngành Trung ương, Chính phủ để sớm thực hiện các công trình này, nhằm khắc phục các điểm sạt lở mới, góp phần bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản người dân vùng sạt lở…

Tác giả: Thanh Tâm

Nguồn tin: Báo Nhân dân