Ngày 7/3, tại TP Cần Thơ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì Hội nghị về sản xuất, thị trường lúa gạo và phòng chống hạn mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Tham dự có lãnh đạo các bộ, ngành, các tỉnh, thành ĐBSCL, Hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp và các nhà khoa học.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu, chủ trì Hội nghị về sản xuất, thị trường lúa gạo và phòng chống hạn mặn vùng ĐBSCL.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam, những tháng đầu năm 2025, thương mại lúa gạo toàn cầu diễn biến phức tạp. Nguồn cung thế giới tăng cao, nhu cầu nhập khẩu thấp khi các thị trường lớn đang thận trọng trong dự trữ và thu mua gạo đã tác động đến xuất khẩu gạo của Việt Nam trong những tháng đầu năm 2025.

Năm 2025 diện tích gieo cấy lúa dự kiến đạt 7 triệu ha, giảm 132.000 ha so với năm 2024. Về quy mô diện tích sản xuất lúa gạo có giảm nhưng năng suất tăng nên sản lượng không có nhiều biến động.

Hiện nay là thời điểm đang thu hoạch rộ lúa vụ đông xuân tại các tỉnh, thành vùng ĐBSCL nên có hiện tượng giá thu mua giảm. Riêng xuất khẩu gạo trong 2 tháng đầu năm ước đạt 1,1 triệu tấn (tăng 5,9%), giá trị đạt 613 triệu USD (giảm 13,6%). Giá gạo xuất khẩu trung bình ước đạt 553,6 USD/tấn, giảm 18,3% so với cùng kỳ.

Nguyên nhân giá lúa gạo giảm bởi các yếu tố như nguồn cung gạo thế giới tăng, nhu cầu nhập khẩu giảm và chưa có dấu hiệu phục hồi trong thời gian ngắn hạn. Thị trường Ấn Độ kết thúc lệnh cấm xuất khẩu gạo và quay lại thị trường xuất khẩu với sản lượng dồi dào.

Những ngày đầu tháng 3, giá lúa có xu hướng tăng giảm đan xen ở một số chủng loại. Cụ thể, giá lúa IR50404 tươi dao động 5.500-5.700 đồng/kg (tăng 2,8%), lúa OM 18 tươi 6.300 - 6.600 đồng/kg (giảm khoảng 10%).

Theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam, năm 2024, giá lúa tăng cao đến 9.000 đồng/kg nên người nông dân hưởng lợi. Còn năm nay giá lúa sụt giảm nhưng nông dân vẫn có lợi nhuận.

Ông Lê Thanh Tùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Ngành hàng Lúa gạo Việt Nam cũng phân tích: “Chúng ta cũng không nên quá lo lắng về việc giá lúa giảm. Việc tăng hay giảm không phải là việc thiếu hụt gạo hoặc quá dư thừa mà là những tình huống về mặt mùa vụ của khu vực. Những tháng đầu năm, doanh nghiệp xuất khẩu gạo rất tích cực mua”.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì Hội nghị về sản xuất, thị trường lúa gạo và phòng chống hạn mặn vùng ĐBSCL.

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh thời gian qua phản ứng chính sách đối với diễn biến thị trường lúa gạo là kịp thời nhưng việc cung cấp thông tin cho người dân, doanh nghiệp về diễn biến thời tiết, hoạt động sản xuất, xuất khẩu trên thị trường thế giới còn là điểm yếu.

Những dự báo, đánh giá về nhu cầu gạo trên thế giới cho thấy triển vọng tốt đối với lúa gạo Việt Nam, có thương hiệu, phân khúc riêng. Bộ Công Thương khẩn trương kiểm tra, đánh giá đúng thực trạng tình hình thị trường lúa gạo trong nước khi phân khúc lúa gạo chất lượng cao (chiếm 80% sản lượng xuất khẩu) vẫn ổn định về giá cả và khẩn trương sửa đổi, bổ sung Nghị định 107/2018/NĐ-CP về kinh doanh xuất khẩu gạo để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hiện nay cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương xây dựng cơ sở dữ liệu toàn diện về hoạt động sản xuất, xuất khẩu lúa gạo, bao gồm diễn biến thời tiết, dự báo thị trường, kỹ thuật canh tác, hoạt động chỉ đạo điều hành; đồng thời quy định trách nhiệm cung cấp, quyền tiếp cận thông tin của các chủ thể liên quan và nghiên cứu xây dựng mô hình kinh tế để phục vụ quản lý nhà nước về thị trường lúa gạo.

Thu hoạch lúa ở vùng ĐBSCL.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp ngành hàng lúa gạo khẩn trương hoàn thiện Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp. Phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ khẩn trương xây dựng chiến lược phát triển thương hiệu lúa gạo quốc gia mạnh mẽ, đăng ký bản quyền, chỉ dẫn địa lý, để phục vụ xúc tiến thương mại, mở thêm các thị trường mới.

Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu gói tín dụng ưu đãi để doanh nghiệp đầu tư ứng dụng khoa học công nghệ vào hoạt động lưu trữ, chế biến, vận chuyển, xuất khẩu lúa gạo. Bộ Tài chính nghiên cứu phương án giảm một số loại thuế cho các doanh nghiệp ngành hàng lúa gạo.

Tác giả: Văn Vĩnh

Nguồn tin: Báo Công an Nhân dân