Cụ thể, ngày 30-1, Công an TP Cần Thơ bắt quả tang tiệm vàng Thảo Lực đang mua tờ 100 USD của anh Nguyễn Cà Rê (thợ điện). Ngay sau đó, công an "khám xét nhà ở" nhưng lại "lập biên bản vi phạm đối với doanh nghiệp" và tạm giữ tang vật gồm 9 hộp chứa kim loại màu trắng, kim loại màu vàng, hột đá; 1 đầu thu camera và 1 tờ tiền mệnh giá 100 USD; cùng những chứng từ, sổ sách liên quan đến hoạt động kinh doanh của tiệm vàng Thảo Lực.

Anh thợ điện bị bắt quả tang khi đổi 100 USD

Thứ nhất, theo Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, người có thẩm quyền có quyền ra lệnh khám người, khám phương tiện, khám xét nơi ở để tìm tang vật vi phạm thì việc khám xét nơi ở chỉ được tiến hành khi có căn cứ cho rằng nơi ở đó có cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính (Điều 129).

Điều này có nghĩa rằng Quyết định khám xét chỉ được ban hành sau khi hành vi vi phạm xảy ra và người có thẩm quyền có căn cứ để nhận định về nơi cất giấu tang vật vi phạm. Tiệm vàng Thảo Lực bị bắt quả tang khi mua 100 USD của anh Cà Rê vào ngày 30-1. Tuy nhiên trước đó, Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều đã ra Quyết định khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm là nhà chủ tiệm vàng Thảo Lực vào ngày 24-1. Khi chưa có hành vi vi phạm thì dựa vào căn cứ nào mà Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều và Trưởng Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an TP Cần Thơ xác định địa điểm cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm? Do đó, quyết định khám nhà của Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều không có căn cứ pháp luật, đã vi phạm Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Thứ hai, tại thời điểm tiến hành khám xét không lập Biên bản vi phạm hành chính mà lại lập biên bản vào ngày không xảy ra hành vi vi phạm. Hành vi thu đổi ngoại tệ xảy ra vào ngày 30-1 nhưng đến ngày 13-8, Công an TP Cần Thơ mới lập Biên bản vi phạm là không đúng theo quy định tại điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012. Theo đó, Quyết định xử phạt vi phạm hành chính ngày 4-9-2018 căn cứ vào biên bản vi phạm hành chính ngày 13-8 cũng là không đúng pháp luật.

Thứ ba, hành vi vi phạm trong Biên bản vi phạm ngày 13-8 không khớp với Quyết định xử phạt hành vi vi phạm ngày 4-9. Biên bản vi phạm ngày 13-8 cho rằng tiệm vàng Thảo lực vi phạm về hành vi "Mua bán ngoại tệ, kinh doanh hàng hóa nhập lậu là kim cương, không công bố tiêu chuẩn áp dụng theo quy định, bán hàng hóa có chất lượng không phù hợp", trong khi quyết định xử phạt lại xử phạt về hành vi "Mua bán ngoại tệ tại tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ".

Thứ tư, Biên bản vi phạm ban hành ngày 13-8 mà đến ngày 4-9 mới ra Quyết định xử lý vi phạm hành chính, theo quy định tại điều 66 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 thì đã hết thời hạn ra quyết định xử phạt hành chính.

Thứ năm, hành vi vi phạm chỉ là mua bán 100 USD nhưng Công an quận Ninh Kiều lại thu giữ của ông Lực 20 viên kim cương cùng nhiều vàng, đá quý trong tủ. Tiệm vàng đã bị xử phạt và tịch thu số tài sản trên trong khi chưa làm rõ được tài sản này thuộc sở hữu của ai, là tài sản cá nhân của ông Lực hay tài sản của doanh nghiệp, và cũng không phải tang vật trong hành vi mua bán ngoại tệ trái phép.

Như vậy, việc ra quyết định khám xét nhà ở và quyết định xử phạt tiệm vàng Thảo Lực của Công an TP Cần Thơ là không đúng quy định pháp luật.

Tác giả: Luật sư Lưu Tấn Anh Toàn (Đoàn Luật sư TP HCM)

Nguồn tin: Báo Người lao động