Trình bày Tờ trình của Chính phủ tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Luật TMĐT được ban hành nhằm thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước về việc hoàn thiện thể chế về TMĐT. Thể chế hóa, nội luật hóa các cam kết quốc tế về TMĐT. Thống nhất hệ thống pháp luật về TMĐT trong mối tương quan với các luật khác, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.

Đồng thời, giải quyết các vấn đề khó khăn, vướng mắc, các bất cập, hạn chế trong thực thi các văn bản quy phạm pháp luật về TMĐT trong thời gian vừa qua cũng như để phù hợp với xu thế đổi mới do công nghệ số đã làm thay đổi và định hình lại tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế, trong đó có lĩnh vực TMĐT.

Hoàn thiện chính sách, pháp luật về TMĐT theo hướng khuyến khích sáng tạo trong việc xây dựng và thực thi quy định, bảo đảm tính ổn định, thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi; bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng; tạo động lực cho cạnh tranh và phát triển sáng tạo của doanh nghiệp; hỗ trợ, khuyến khích hoạt động của các tổ chức xã hội, đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về TMĐT; tạo điều kiện cho TMĐT phát triển bền vững, có trật tự, làm động lực cho sự phát triển của nền kinh tế số.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành phiên họp.

Về phạm vi điều chỉnh, Luật TMĐT quy định về giao kết hợp đồng trong TMĐT; các loại hình và trách nhiệm của các chủ thể trong hoạt động TMĐT; trách nhiệm của tổ chức cung cấp dịch vụ hỗ trợ TMĐT; phát triển TMĐT; ứng dụng công nghệ trong quản lý hoạt động TMĐT; giải quyết tranh chấp, kiểm tra và xử lý vi phạm trong TMĐT.

Với dự thảo luật được thiết kế bao gồm 8 chương, 50 điều, Luật TMĐT được áp dụng đối với tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài tham gia hoạt động TMĐT tại Việt Nam.

Trong đó, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung các quy định so với hạ tầng pháp luật hiện hành như: bổ sung định vị pháp lý toàn diện các mô hình hoạt động TMĐT, từ việc bán hàng và cung cấp dịch vụ trực tiếp đến mô hình bán hàng nhiều bên tham gia, tăng cường các trách nhiệm của chủ quản nền tảng TMĐT trong việc rà soát, thông tin, hỗ trợ thu hồi sản phẩm, hàng hóa có khuyến tật, bảo vệ người tiêu dùng, lưu trữ thông tin giao dịch vụ phục vụ thanh tra, kiểm tra.

Mở rộng trách nhiệm của các nền tảng mạng xã hội có hoạt động TMĐT; bổ sung điều chỉnh đối với các nền tảng tích hợp đa dịch vụ; bổ sung các trách nhiệm pháp lý của chủ quản nền tảng này trong việc ngăn chặn nguy cơ lạm dụng vị thế độc quyền, thao túng thuật toán gây thiệt hại, đảm bảo thúc đẩy đổi mới lành mạnh trong hệ sinh thái số.

Bổ sung việc định danh người bán trong nước qua VNeID và người bán nước ngoài thông qua giấy tờ chứng minh tính hợp pháp nhằm định danh chính xác người bán và minh bạch các giao dịch qua TMĐT.

Bổ sung trách nhiệm của các chủ thể tham gia hoạt động bán hàng livestream, tiếp thị liên kết trong việc định danh, minh bạch thông tin, lưu trữ và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Bổ sung trách nhiệm của chủ quản nền tảng TMĐT nước ngoài trong việc thành lập hoặc ủy quyền cho pháp nhân tại Việt Nam có đầy đủ năng lực pháp lý, nhân sự và kỹ thuật để giải quyết các tranh chấp cho người tiêu dùng, phối hợp với cơ quan có thẩm quyền trong việc rà soát, gỡ bỏ thông tin vi phạm pháp luật.

Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân trình bày tờ trình.

Bổ sung trách nhiệm tối thiểu khi tham gia hoạt động TMĐT của các chủ thể cung cấp các dịch vụ hỗ trợ TMĐT (hạ tầng kỹ thuật, logistics, thanh toán, dịch vụ chứng thực hợp đồng điện tử trong thương mại…); bổ sung cơ chế phản ứng nhanh của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong việc yêu cầu các chủ thể cung cấp dịch vụ hỗ trợ TMĐT dừng hợp tác với các nền tảng TMĐT (bao gồm nền tảng TMĐT xuyên biên giới) vi phạm pháp luật.

Quy định các yếu tố đặc thù trong giao kết hợp đồng điện tử có chức năng đặt hàng trực tuyến: Phải có cơ chế cho phép người mua rà soát, sửa đổi các nội dung trước khi đặt hàng, và đảm bảo khả năng truy cập về sau từ tài khoản của người mua để đảm bảo người mua có thể giải quyết tranh chấp có thể phát sinh; quy định về hợp đồng tự động trong TMĐT và trách nhiệm của các bên trong giao kết hợp đồng tự động.

Bổ sung quy định phát triển thị trường TMĐT, bao gồm trong nước và xuất khẩu; một số cơ chế, chính sách đặc thù cho TMĐT dành cho đối tượng yếu thế, vùng sâu, vùng xa, doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo, hộ kinh doanh.

Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo Thẩm tra dự án luật.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, đa số ý kiến Thường trực Uỷ ban Kinh tế và Tài chính nhất trí với sự cần thiết, cơ sở chính trị, cơ sở thực tiễn và mục tiêu tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về TMĐT như đã nêu tại Tờ trình số 729/TTr-CP và nhấn mạnh một số nguyên tắc trong định hướng hoàn thiện nội dung dự án luật. Theo đó, rà soát để thể chế hóa đầy đủ quan điểm chỉ đạo, đường lối, nhiệm vụ, giải pháp về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật, phát triển kinh tế tư nhân, đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia tại các văn kiện của Đảng mà trực tiếp nhất là Nghị quyết số 66-NQ/TW, Nghị quyết số 68-NQ/TW và Nghị quyết số 57-NQ/TW.

Xác định rõ phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của luật; định vị rõ vị trí, vai trò của Luật TMĐT trong hệ thống pháp luật, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật. Đổi mới cách thức quản lý nhà nước, làm rõ phạm vi quản lý gắn với mục tiêu quản lý cụ thể và phù hợp với chức năng của Nhà nước; tránh tạo thêm quá nhiều tầng lớp trách nhiệm cho các chủ thể tham gia, không tạo cơ chế “xin - cho”, không làm phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết và gánh nặng chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp, không tạo “điểm nghẽn”, vướng mắc, khó khăn trong việc triển khai thực hiện.

Hướng đến tạo lập hành lang pháp lý thực sự thúc đẩy cho các hoạt động TMĐT phát triển, bảo đảm khả thi, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của các chủ thể tham gia vào hoạt động TMĐT, phù hợp với tính chất đặc thù của TMĐT và xu thế phát triển chung của thế giới. Mức độ chi tiết của quy định tại luật bảo đảm hợp lý, phù hợp.

Tác giả: Nhật Minh

Nguồn tin: Báo Công an Nhân dân